Giấc ngủ là liều “thuốc bổ” tự nhiên giúp cơ thể tái tạo năng lượng sau một ngày dài. Thế nhưng, nhiều người lại thường xuyên rơi vào cảnh trằn trọc, khó ngủ, ngủ không sâu giấc hay thức dậy mệt mỏi. Theo y học cổ truyền, mất ngủ không chỉ đơn thuần là tình trạng sinh hoạt bị đảo lộn mà còn là dấu hiệu cơ thể đang mất cân bằng.
Bằng cách chẩn đoán nguyên nhân cụ thể và áp dụng các phương pháp trị liệu từ thảo dược, bấm huyệt, dưỡng sinh…, Đông y mang đến giải pháp an toàn, tự nhiên và bền vững, giúp người bệnh lấy lại giấc ngủ trọn vẹn. Hãy cùng Trường Minh Đường tìm hiểu nhé!

1. Mất ngủ theo y học cổ truyền là gì?
Mất ngủ là tình trạng khó ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ tỉnh giữa đêm và còn là biểu hiện của sự mất cân bằng trong cơ thể. Theo y học cổ truyền (YHCT), mất ngủ thuộc chứng “thất miên” được hiểu là không thể ngủ hoặc ngủ không yên do liên quan đến tạng phủ, khí huyết và âm dương trong cơ thể.
Ngoài ra, còn một số cách gọi khác về bệnh mất ngủ trong y học cổ truyền như:
- Thất miên: Nghĩa là mất giấc ngủ, người bệnh khó ngủ, ngủ ít hoặc thức trắng đêm. Đây là thuật ngữ được dùng phổ biến nhất trong YHCT để chỉ chứng mất ngủ.
- Bất mị: Nghĩa là không ngủ được, nhấn mạnh vào tình trạng người bệnh cả đêm không thể ngủ, hoặc ngủ rất ít, ngủ không sâu.
- Bất đắc miên: Nghĩa là không thể chợp mắt, mô tả tình trạng nặng hơn, người bệnh hoàn toàn không thể ngủ suốt đêm.
Y học cổ truyền chú trọng tìm căn nguyên gây bệnh và điều hòa tổng thể, giúp người bệnh khôi phục giấc ngủ tự nhiên, bền vững hơn.
2. Nguyên nhân dẫn đến mất ngủ
Theo YHCT, mất ngủ hình thành do sự rối loạn trong hoạt động của các tạng Tâm, Can, Tỳ, Thận, Đởm. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
- Khí huyết hư suy: Tâm và Tỳ yếu, không sinh đủ huyết để nuôi dưỡng thần minh.
- Âm hư, hỏa vượng: Âm khí suy giảm, hỏa vượng bốc lên khiến thần không yên.
- Đàm nhiệt, uất kết: Đàm thấp, nhiệt độc hoặc uất khí làm thần trí rối loạn.
- Lo âu, căng thẳng kéo dài: Khiến Can khí uất, ảnh hưởng đến tâm trí.
Việc xác định đúng nguyên nhân là nền tảng để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
3. Cách điều trị mất ngủ theo y học cổ truyền
Tùy thuộc vào các biểu hiện và triệu chứng mất ngủ, y học cổ truyền phân loại bệnh mất ngủ thành các thể khác nhau. Ở mỗi thể, nguyên nhân và cơ chế gây bệnh có sự khác biệt, do đó phương pháp điều trị cũng thay đổi nhằm khôi phục sự cân bằng âm dương, điều hòa khí huyết, giúp thần chí yên ổn và giấc ngủ trở lại tự nhiên.

3.1. Phân biệt các dạng mất ngủ theo y học cổ truyền
Mất ngủ do Thể tâm tỳ lưỡng hư:
Biểu hiện thường gặp: Khó ngủ, ngủ dễ mơ nhiều và tỉnh giấc giữa đêm; hay hồi hộp, hay quên. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, chân tay rã rời, ăn uống kém ngon. Gương mặt nhợt nhạt, lưỡi nhạt màu.
Nguyên nhân: Cơ thể yếu, khí huyết không đủ để nuôi dưỡng não bộ và tim. Tim không được “bồi dưỡng” nên dễ hồi hộp, ngủ không yên. Tỳ yếu thì ăn uống khó tiêu, dễ sinh đầy bụng, mệt mỏi.
Mất ngủ do Thể âm hư hỏa vượng
Biểu hiện thường gặp: Khó ngủ, hay trằn trọc, bồn chồn, miệng khô, nóng lòng bàn tay bàn chân, hay quên, hay mơ. Một số người kèm ù tai, đau lưng, lưỡi đỏ hơn bình thường.
Nguyên nhân: Thận âm hư, tâm thận không giao hòa, âm hư sinh nội nhiệt. Nội nhiệt làm thần kinh căng thẳng, khó ngủ, mỏi lưng, miệng khô, dễ bốc hỏa, bứt rứt, mệt mỏi,
Mất ngủ do Thể tâm đởm khí hư
Biểu hiện thường gặp: Dễ giật mình khi ngủ, hay lo lắng, hay bị tỉnh giấc, dễ sợ hãi. Khó ngủ dù người mệt mỏi. Một số người bị chóng mặt, miệng khô, sắc mặt nhợt nhạt.
Nguyên nhân: Tim và mật yếu khiến tinh thần thiếu sự vững vàng, người bệnh hay bất an, dễ hồi hộp. Sức khỏe yếu, khí lực kém cũng góp phần làm khó ngủ, mất ngủ triền miên.
Mất ngủ do Thể can uất hóa hỏa
Biểu hiện thường gặp: Rất khó ngủ, hay bực tức, dễ cáu gắt. Có thể kèm theo tức ngực, đau vùng mạn sườn, miệng đắng, họng khô, mắt đỏ, tiểu vàng, đại tiện táo. Một số người còn chóng mặt, đau đầu.
Nguyên nhân: Căng thẳng, lo lắng, giận dữ kéo dài khiến gan bị “ứ khí”. Khi gan uất, khí nóng bốc lên gây mất ngủ, khó chịu, bứt rứt, khiến giấc ngủ càng rối loạn.
Mất ngủ do Thể đàm nhiệt nội nhiễu
Biểu hiện thường gặp: Cảm giác nặng nề, tức ngực, khó ngủ, ngủ hay mơ nhiều. Người bệnh có thể buồn nôn, nhiều đờm, miệng khô đắng, có thể kèm hoa mắt chóng mặt hoặc đại tiện táo, cả đêm mất ngủ.
Nguyên nhân: Ăn nhiều đồ béo ngọt, cay nóng dễ sinh đờm và nhiệt trong cơ thể. Đờm nhiệt tích tụ làm rối loạn chức năng thần kinh, ảnh hưởng tới não bộ, gây mộng mị và khó ngủ.
3.2. Trị liệu mất ngủ theo Đông y kết hợp công nghệ hiện đại

Tại Trường Minh Đường, việc điều trị mất ngủ không chỉ dừng lại ở những bài thuốc Đông y cổ truyền, đồng thời kết hợp với thiết bị máy móc - công nghệ trị liệu hiện đại.
- Tinh chất trị liệu độc quyền an toàn, lành tính, giúp cân bằng cơ thể, cải thiện giấc ngủ từ bên trong.
- Thiết bị máy móc từ Bộ Quốc Phòng được sử dụng song song để khai thông khí huyết, giảm căng thẳng thần kinh, giúp người bệnh nhanh chóng thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ.
- Liệu trình cá nhân hóa: Mỗi người có nguyên nhân mất ngủ khác nhau, vì vậy Trường Minh Đường thiết kế phác đồ riêng, kết hợp Đông y và bài tập giúp điều chỉnh lối sống để mang lại hiệu quả tối ưu.
- An toàn,hiệu quả, không tác dụng phụ phù hợp cho cả người cao tuổi, người trẻ mất ngủ và những người có bệnh nền.
Nếu bạn đang gặp tình trạng mất ngủ tương tự trên, hãy đặt lịch tư vấn qua 0944677827 hoặc nhắn tin ngay cho Trường Minh Đường để được tư vấn chuyên sâu & hỗ trợ nhanh chóng!
TRƯỜNG MINH ĐƯỜNG - DƯỠNG THÂN AN THÁI
Địa chỉ: Tầng 7 - Gems Office, số 15 ngõ 11, Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0944.677.827 - 0917.719.398
Fanpage: https://www.facebook.com/tmdcare
