Hiện nay, “tai biến” và “đột quỵ” là hai khái niệm được nhắc đến thường xuyên, đặc biệt khi tỷ lệ người mắc các bệnh lý tim mạch và não bộ ngày càng gia tăng tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít người vẫn lầm tưởng rằng đây là hai bệnh khác nhau.
Vậy thực chất tai biến và đột quỵ khác nhau như thế nào? Làm sao để nhận biết sớm và cách phòng tránh những dấu hiệu nguy hiểm này? Cùng Trường Minh Đường tìm hiểu nhé!
1. Phân biệt đột quỵ và tai biến
Thực tế, “tai biến mạch máu não” và “đột quỵ não” là cùng một bệnh lý, chỉ khác nhau ở cách gọi.
Tai biến mạch máu não là thuật ngữ y học truyền thống, dùng để chỉ tình trạng mạch máu não bị tổn thương đột ngột.
Đột quỵ não là cách gọi phổ biến hơn hiện nay, thể hiện rõ tính “đột ngột” của căn bệnh, khi dòng máu lên não bị gián đoạn, khiến tế bào não thiếu oxy và chết chỉ sau vài phút.
Vì vậy, có thể hiểu đơn giản rằng: Tai biến chính là đột quỵ và đều là tình trạng cấp cứu nguy hiểm, cần được phát hiện và xử lý kịp thời để tránh di chứng nặng nề.
Đột quỵ được chia làm hai dạng chính, dựa vào nguyên nhân gây tổn thương mạch máu não:
Đột quỵ thiếu máu não (nhồi máu não): chiếm khoảng 80-85% tổng số ca đột quỵ.
- Xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm cản trở dòng máu lên não.
- Hậu quả là vùng não bị thiếu oxy, tế bào thần kinh nhanh chóng tổn thương và chết.
- Loại đột quỵ này thường có diễn biến âm thầm, nhưng hậu quả nặng nề nếu không được cấp cứu sớm.
Đột quỵ xuất huyết não: chiếm khoảng 15-20% còn lại.
- Xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, làm máu tràn vào mô não.
- Nguyên nhân chủ yếu là tăng huyết áp kéo dài khiến thành mạch yếu đi.
- Triệu chứng thường khởi phát rất đột ngột, như đau đầu dữ dội, nôn ói, hôn mê.
Cả hai dạng đột quỵ đều đe dọa tính mạng, nhưng việc phân biệt giúp người bệnh tìm phương pháp điều trị và phục hồi phù hợp nhất, đồng thời giúp người dân hiểu rõ hơn về cách phòng ngừa.
>> Xem thêm: Đột quỵ là gì? Top 7 dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần & Cách phòng ngừa
2. Nguyên nhân dẫn đến tai biến & đột quỵ não
Có nhiều yếu tố gây ra tai biến - đột quỵ, trong đó chủ yếu liên quan đến mạch máu và tim mạch. Một số nguyên nhân thường gặp gồm:
- Tăng huyết áp mãn tính: là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ, khiến thành mạch yếu và dễ vỡ.
- Xơ vữa động mạch: các mảng bám làm hẹp lòng mạch, cản trở máu lưu thông lên não.
- Bệnh tim (rung nhĩ, suy tim, hẹp van tim...) làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì, hút thuốc, uống rượu, ít vận động, căng thẳng kéo dài… cũng là những yếu tố nguy cơ.
Đặc biệt, đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ ở bất kỳ ai, kể cả người trẻ, nếu có lối sống thiếu lành mạnh hoặc làm việc quá sức, ngủ ít, căng thẳng kéo dài.
3. Dấu hiệu tai biến và đột quỵ
Nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ là chìa khóa cứu sống và hạn chế di chứng sau này. Một số biểu hiện điển hình bao gồm:
- Miệng méo, nhân trung lệch, nói khó hoặc không nói được.
- Tay chân yếu, tê bì, một bên cơ thể không thể cử động.
- Mất thăng bằng, choáng váng, không đi lại được.
- Mờ mắt hoặc mất thị lực đột ngột.
- Đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn ói, lú lẫn hoặc hôn mê.
Người bệnh có thể nhớ nguyên tắc F.A.S.T để nhận biết:
- F (Face) – Mặt: kiểm tra xem mặt có bị méo không.
- A (Arms) – Tay: giơ cả hai tay, nếu một bên rơi xuống là dấu hiệu nguy hiểm.
- S (Speech) – Lời nói: nói lắp, nói ngọng hoặc không nói được.
- T (Time) – Thời gian: gọi cấp cứu ngay lập tức, càng sớm càng tốt.
4. Cách phòng ngừa tai biến và đột quỵ
Đột quỵ có thể phòng tránh được nếu chủ động chăm sóc sức khỏe và phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn. Một số biện pháp nên thực hiện gồm:
- Kiểm soát huyết áp, đường huyết và mỡ máu định kỳ.
- Duy trì lối sống lành mạnh: ăn nhiều rau xanh, ít muối, hạn chế đồ chiên rán, rượu bia và thuốc lá.
- Tập luyện đều đặn mỗi ngày để tăng cường tuần hoàn máu.
- Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng, tránh thức khuya và làm việc quá sức.
- Chủ động theo dõi sức khỏe não bộ, tim mạch, cột sống cổ,... vì đây là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến lưu thông máu lên não.
Tại Trung tâm trị liệu Trường Minh Đường, các chuyên gia luôn khuyến khích khách hàng thăm khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt với những người có tiền sử huyết áp cao, mỡ máu, hoặc thường xuyên đau mỏi vai gáy, chóng mặt.
Phương pháp trị liệu kết hợp Đông y và công nghệ IRON - IMT hiện đại tại Trường Minh Đường giúp thư giãn mạch máu, giảm tắc nghẽn tuần hoàn, cải thiện lưu thông máu lên não, hỗ trợ phòng ngừa tai biến & đột quỵ một cách tự nhiên, an toàn và bền vững.
—
Tai biến và đột quỵ thực chất là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm và chủ động chăm sóc đúng cách. Đừng đợi đến khi cơ thể “lên tiếng” mới lo chữa trị, hãy lắng nghe và chăm sóc sức khỏe của mình ngay từ hôm nay.
Trường Minh Đường luôn đồng hành cùng bạn trên hành trình phòng ngừa - phục hồi sức khỏe toàn diện, giúp bạn sống trọn vẹn và an yên hơn mỗi ngày. Đặt lịch tư vấn qua 0944677827 hoặc nhắn tin ngay cho Trường Minh Đường để được tư vấn chuyên sâu & hỗ trợ nhanh chóng!
TRƯỜNG MINH ĐƯỜNG - DƯỠNG THÂN AN THÁI
Địa chỉ: Tầng 7 - Gems Office, số 15 ngõ 11, Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0944.677.827 - 0917.719.398
Fanpage: https://www.facebook.com/tmdcare