Khi thời tiết trở lạnh, nhiều người, đặc biệt là phụ nữ và người cao tuổi thường gặp tình trạng tay chân lạnh buốt, dù đã mặc ấm hay đắp chăn dày. Đây là biểu hiện tưởng chừng bình thường của mùa đông, nhưng thực tế lại có thể là dấu hiệu cảnh báo khí huyết lưu thông kém hoặc rối loạn tuần hoàn.
Theo Y học cổ truyền, “hàn tà xâm nhập, khí huyết ứ trệ” là nguyên nhân chính khiến tay chân lạnh, tê buốt. Nếu để lâu, không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chức năng tạng phủ, làm suy giảm sức đề kháng và dễ dẫn đến nhiều bệnh lý mạn tính.
1. Nguyên nhân gây ra tình trạng tay chân lạnh
1.1. Tay chân lạnh theo Y học hiện đại
- Tuần hoàn máu kém: Khi mạch máu co lại do lạnh, lượng máu đến tay chân giảm, khiến chúng luôn trong trạng thái lạnh buốt.
- Huyết áp thấp hoặc thiếu máu: Cơ thể không đủ máu hoặc lực bơm máu yếu, khiến tay chân không được nuôi dưỡng đầy đủ.
- Rối loạn nội tiết (đặc biệt ở phụ nữ): Sự thay đổi hormone trong kỳ kinh, mang thai hay tiền mãn kinh làm nhiệt độ cơ thể khó điều hòa.
- Một số bệnh lý mạn tính: Tiểu đường, bệnh tuyến giáp, Raynaud (co mạch ngoại biên) cũng là nguyên nhân phổ biến.
1.2. Tay chân lạnh theo Y học cổ truyền
Trong quan niệm Đông y, tay chân lạnh thuộc chứng “hàn” khí huyết hư hàn hoặc dương khí hư tổn.
- Khí huyết kém: khí yếu không vận hành được huyết, huyết không đến được tứ chi.
- Thận dương hư: thận là gốc của dương khí; khi dương khí suy yếu, cơ thể mất khả năng “sưởi ấm”, tay chân trở nên lạnh, đặc biệt khi trời lạnh.
- Tỳ vị hư hàn: ăn uống thất thường, tiêu hóa kém làm tỳ vị yếu, ảnh hưởng đến sự sinh hóa khí huyết, gây lạnh trong người.
Đặc biệt ở phụ nữ, hiện tượng này thường đi kèm kinh nguyệt không đều, da sạm, mệt mỏi, do vừa khí huyết hư vừa hàn khí ứ trệ.
2. Tay chân lạnh vào mùa đông có nguy hiểm không?
Phần lớn trường hợp tay chân lạnh lành tính, chỉ do thời tiết. Tuy nhiên, nếu lạnh kéo dài, kèm mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu, mất ngủ, đau bụng dưới..., đó có thể là dấu hiệu rối loạn khí huyết hoặc suy dương khí.
Tác động trước mắt:
- Gây mất ngủ, khó tập trung do khó chịu kéo dài.
- Giảm hiệu suất lao động, đặc biệt với người phải làm việc trong môi trường lạnh.
- Cảm giác lạnh sâu khiến cơ thể dễ nhiễm lạnh, cảm cúm, đau khớp.
Hệ quả lâu dài nếu không khắc phục:
- Suy giảm tuần hoàn, ảnh hưởng tim mạch và thần kinh.
- Ở phụ nữ: dễ rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn, vô sinh do hàn khí xâm nhập hạ tiêu.
- Ở người cao tuổi: tăng nguy cơ đột quỵ, tai biến khi mạch co thắt đột ngột trong thời tiết lạnh.
Vì vậy, tay chân lạnh kéo dài không nên chủ quan. Đây là tín hiệu cơ thể đang cần được phục hồi khí huyết và tăng cường dương khí.
3. Một số mẹo khắc phục tay chân lạnh vào mùa đông
.jpg)
3.1. Giữ ấm cơ thể đúng cách
Luôn đeo tất, găng tay, đặc biệt khi ngủ hoặc ra ngoài.
Tắm nước ấm vừa phải, tránh quá nóng vì dễ làm khô da và giãn mạch đột ngột.
Sử dụng túi chườm hoặc miếng dán giữ nhiệt vùng gan bàn chân, thắt lưng, bụng dưới - Những vị trí giúp dẫn khí và giữ ấm toàn thân.
3.2. Bổ sung thực phẩm giúp làm ấm cơ thể
Chọn các loại thực phẩm có tính ấm:
- Gừng, quế, tỏi, hành, hạt tiêu giúp thông khí huyết, tán hàn.
- Thịt bò, thịt dê, cá hồi, trứng gà bổ khí huyết, sinh dương.
- Tránh đồ lạnh, nước đá, rau sống hoặc thức ăn nguội vào buổi tối.
3.3. Tập vận động nhẹ nhàng
Mỗi sáng, xoa bóp bàn tay, bàn chân 5-10 phút giúp kích thích huyết lưu thông. Tập yoga, khí công, thái cực quyền hoặc đi bộ nhanh 20-30 phút mỗi ngày để dương khí được khơi thông.
3.4. Kết hợp trị liệu Đông y tại Trung tâm Trường Minh Đường
Nếu bạn bị tay chân lạnh thường xuyên, kèm mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ hoặc đau nhức xương khớp, rất có thể cơ thể đang thiếu khí huyết, dương khí hư, hoặc tắc nghẽn kinh lạc.
Tại Trường Minh Đường, các chuyên gia sẽ thăm khám và áp dụng liệu trình trị liệu cá nhân hóa giúp:
- Kích hoạt lưu thông khí huyết, tăng tuần hoàn đến tứ chi.
- Làm ấm các huyệt đạo, phục hồi dương khí, xua hàn khí.
- Giúp cân bằng & nâng cao thể trạng từ bên trong.
Sau buổi trị liệu đầu tiên, người bệnh thường cảm nhận rõ rệt: tay chân ấm hơn, ngủ sâu, da hồng hào và sức khỏe cải thiện đáng kể.
Tay chân lạnh vào mùa đông không chỉ là phản ứng với thời tiết, mà đôi khi là tín hiệu cơ thể đang “kêu cứu” vì khí huyết suy yếu hoặc dương khí hư. Việc giữ ấm, ăn uống hợp lý chỉ là giải pháp tạm thời. Muốn khắc phục tận gốc, bạn cần phục hồi lưu thông khí huyết và điều hòa cơ thể từ bên trong.
Trường Minh Đường luôn đồng hành cùng bạn trên hành trình phòng ngừa - phục hồi sức khỏe toàn diện, giúp bạn sống trọn vẹn và an yên hơn mỗi ngày. Đặt lịch tư vấn qua 0944677827 hoặc nhắn tin ngay cho Trường Minh Đường để được tư vấn chuyên sâu & hỗ trợ nhanh chóng!
TRƯỜNG MINH ĐƯỜNG - DƯỠNG THÂN AN THÁI
Địa chỉ: Tầng 7 - Gems Office, số 15 ngõ 11, Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 0944.677.827 - 0917.719.398
Fanpage: https://www.facebook.com/tmdcare